ONOSZKO: wspomnienia, zdjęcia

Na tej stronie są publikowane opowiadania i wspomnienia a także imiona współczesnych potomków rodu ONOSZKO, którzy poznali historię swojego pochodzenia dzięki blogowi (zob. "Historia rodu"):

MARIA ONOSZKO (22.09.1863-01.03.1937). Zebrać materiał o Marii, drugiej z ośmiu córek Mateusza Onoszko, właściciela majątku Horodek, pomogły mi badania twórców muzeum założyciela białoruskiego teatru zawodowego Ignacego Bujnickiego. https://be.wikipedia.IgnacyBujnicki

Szlachcic ziemianin Ignacy Bujnicki (10.08.1861-09.09.1917) był synem Tarkwiniusza Teofila syna Zygfryda Hiacynta Bujnickiego, właściciela majątku Ostrów powiatu dziśnieńskiego, i Klotyldy córki Wincentego s.Aloizego Hłasko, przedstawiciela bardzo znanej w owym czasie litewskiej rodziny, posiadaczy majątku Żmaki tegoż powiatu. Matką Klotyldy Hłasko była Leokadia córka Karola Sulistrowska, współwłaścicielka dziedzicznego majątku Kamionka nad rzeką Dźwiną o powierzchni większej niż 2000 dziesięcin z chłopami pańszczyźnianymi, których tylko płci męskiej liczono około 300 dusz. Tam po śmierci matki Klotylda Hłasko mieszkała przed ślubem.
W 1733 roku dziadek Karola Sulistrowskiego, mający to samo imię - Karol, brał udział w napadach na dwór Onoszków w oszmiańskim powiecie, na skutek czego został ranny. Później te wydarzenia oceniał Główny Trybunał Wielkiego Księstwa Litewskiego. https://onoszko-ludwika.blogspot.com/p/blog-page_18.html
To była katolicka rodzina, a jednak podczas studiów w Rydze opłacanych przez jego opiekunów, hrabiego Arkadiusza Chrapowickiego z żoną Stefanią Radziwiłł, Ignacy Bujnicki przyjął protestantyzm.
Po śmierci pierwszej żony Ignacy Bujnicki 17 lutego 1900 r. w rzymskokatolickim kościele Bychowskim wziął ślub z MARIĄ córką Mateusza ONOSZKO.

Matka Marii Onoszko, Konstancja, też pochodziła z rodziny Hłasków, przy czym w liniach obojga rodziców. Ona była dziedziczką dużego majątku Michałowo (2654 dziesięciny ziemi) należącego do parafii Ulskiej, w odległości 50 km od Połocka. W parafii Ulskiej w latach 1848-1856 jako proboszcz służył starszy brat jej przyszłego małżonka - ksiądz Gabriel Onoszko.
Nowożeńcy Bujniccy musieli otrzymać specjalne zezwolenie na zawarcie małżeństwa od katolickiej administracji kościelnej w związku z tym, że wyznawali różne religie. Ta sama okoliczność pozwoliła im na rozwód po ośmiu latach wspólnego życia.
Rodzina Ignacego i Marii Bujnickich osiedliła się na Witebszczyźnie w majątku Poliwacze, gdzie urodziły się córki Eugenia i Anatolia Jolanta.
W Poliwaczach Ignacy Bujnicki stworzył zespół teatralny z miejscowych mieszkańców. Cechą charakterystyczną występów jego trupy było wykorzystanie języka białoruskiego. Aktorzy wykonywali zwykłe znane tańcy ludowe. Zespół zyskał uznanie i popularność, często występował gościnnie. Być może był to jeden z powodów powrotu Marii Onoszko do rodzinnego majątku Horodka.
Po wydarzeniach 1917 roku Horodek został natychmiast skonfiskowany Onoszkom przez nową władzę, ale przez jakiś czas wolno im jeszcze było tam mieszkać.
W 1920 roku wraz z oddziałami Wojska Polskiego dawni właściciele Horodka przybyli do Wilna. Mieszkali pod Poniewieżem w majątku starszej siostry - Ludwiki Jadwigi ONOSZKO po ślubie Węcławowicz, potem w Polsce (tam w miasteczku Świecko w 1921 roku zmarła matka - Konstancja Hłasko), i znowu w Wilnie, gdzie na początku 1937 roku umarła zaś Maria Onoszko-Bujnicka.
Młodsza córka Ignacego i Marii Bujnickich, Anatolia Jolanta, nie przeżywszy 30 lat zmarła we Lwowie. Była w związku małżeńskim ze swoim kuzynem Stanisławiem Janem Gruszeckim, synem Waleriana Gruszeckiego i Elżbiety ONOSZKO.
Starsza córka, Eugenia, po drugim ślubie Szczepańska, zmarła w 1976 roku w Gdańsku. Jej pierwszy ślub z Bogdanem Rymwid-Mickiewiczem odbył się w kościele wileńskim.

 ф
LUDWIKA JADWIGA córka Mateusza ONOSZKO (20.11.1861-18.05.1940), najstarsza z córek posiadaczy Horodka, w 1899 roku wyszła za mąż za właściciela ziemskiego Daniela Węcławowicza syna posiadacza dóbr Burbiszki i Naruny z folwarkiem Iwanpol powiatu wiłkomierskiego; Ostrowczyce powiatu bobrujskiego; Wysokie, Samsony, Wadwinka i Słobodka powiatu mohylewskiego Onufrego Węcławowicza - sędziego granicznego guberni mińskiej, i Filipiny Horwat. https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:AlTIW2qogiQJ:https://www.radzima.org/ru/object/1234.html+&cd=2&hl=ru&ct=clnk&gl=by&client=firefox-b-d
Na początku XIX wieku Onufry Węcławowicz wraz z żoną Filipiną nabył dobra Naruny w guberni kowieńskiej na terenie dzisiejszej Litwy, a ich synowie zbudowali tam nowy dwór. Dwór został wyposażony w mahoniowe meble, na ścianach wisiały pasy słuckie i gobeliny, wyrabiane we własnej fabryce w Burbiszkach.
Naczynia stołowe ze srebra pozłacanego XVII-XVIII wieku, ozdobione herbami Węcławowiczów i Horwatów; antyczne zegary; chińska, saska, angielska porcelana; kryształy ze złoceniami; obrazy pędzla znanych artystów, portrety dynastii Węcławowiczów; ponad 6000 tomów druków XVI-XX wieku w języku polskim, francuskim, niemieckim i nieliczne w rosyjskim; dokumenty heraldyczne rodziny z 1593 roku z podpisami królewskimi - to jest tylko krótka lista przedmiotów wartościowych, które znajdowały się w Narunach.

Oprócz tego, każdy z synów Onufrego a Filipiny Węcławowiczów miał własne majątki. Ich średni syn Henryk mieszkał w Hanuszyszkach guberni kowieńskiej w dobrach swojej żony.

Hanuszyszki, rysunek Napoleona Ordy

Daniel Węcławowicz natomiast wywiózł Ludwikę Onoszko do swego majątku Sokorów guberni witebskiej. Kamienne budynki majątku cudem przetrwały do ​​dziś.

W 1915 roku, w czasie I wojny światowej dwór w Narunach splądrowany został przez wojska niemieckie i rosyjskie.
Po 1917 roku rodzina Węcławowiczów przeniosła się do majątku dziedzicznego Burbiszki położonego nad jeziorem Rubikiai w odległości 100 km na północ od Wilna. W tym samym miejscu do początku 20. znalazły przytułek zaś siostry Ludwiki Onoszko. W 1923 roku w wyniku reformy rolnej w Republice Litewskiej Węcławowiczowie zostali pozbawieni części majątku, który posiadali od końca XVIII wieku, a w roku 1932 owdowiała Ludwika sprzedała resztę i zamieszkała w Wilnie.
Pałac w stylu klasycystycznym zbudował w 1857 roku starszy brat Daniela Węcławowicza, nazwany na cześć ojca też Onufrym, właściciel dóbr ziemskich w kowieńskiej oraz mohylewskiej guberni. Dwór otaczał park angielski o powierzchni około 20 ha, położony nad rzeką Oniksztynką.
Niedługo wszakże mógł on cieszyć się swym dziełem, gdyś za udział w Powstaniu Styczniowyn został skazany na karę śmierci. W wyniku starań rodziny i wpływowych ocobistości karę śmierci zamieniono mu na ciężkie roboty na Syberii mimo kalectwa, chodził bowiem o kulach. Dopiero w 1874 roku Onufry Węcławowicz wrócił do ojczyzny, za dziewięć lat zmarł w Petersburgu, został zaś pochowany w pobliżu Burbiszek. Majątek pozostał własnoścą rodziny.
Ostatnia właścicielka Burbiszek Ludwika Węcławowicz (Onoszko)

zapamiętana została jako życzliwa i przyjazna, powiadają, że nigdy nie odmawiała pomocy potrzebującym. Z jej inicjatywy zniszczona w czasie I wojny światowej kaplica mauzoleum rodziny Węcławowiczów z XVIII wieku została odbudowana.

Marcin Gruszecki
(1830-1908)

EUGENIA (04.07.1865-01.12.1934) i ELŻBIETA MARIA (02.06.1875-28.06.1923) córki Mateusza ONOSZKO były żonami braci Gruszeckich. Mąż starszej siostry - Grzegorz Marcin Gruszecki, kandydat prawa, pracował jako prawnik w Penzie (Rosja). Mąż młodszej - radca nadworny Walerian Wałens Gruszecki po ukończeniu studiów na Uniwersytecie w Petersburgu dorabiał jako notariusz. Ojciec Grzegorza i Waleriana - Marcin Gruszecki, kandydat prawa, radca tytularny, pochodził ze szlachty guberni mohylewskiej. Po stłumieniu powstania szlachty w 1863 r. Marcin Gruszecki z rodziną opuścił ojczyznę.

Grzegorz Marcin Gruszecki (1860-1925) i jego małżonka Eugenia byli właścicielami posiadłości z dwoma domami piętrowymi przy ul. Lekarskiej (Wołodarskiego), 9 i 11 w Penzie

Eugenia Onoszko (1865-1934)

Na przełomie wieków XIX-XX Eugenia c.Mateusza Gruszecka z d.Onoszko była członkiem Partii Socjalistów-Rewolucjonistów (eserowców). Posiadała w Penzie drukarnię, która oprócz innych drukowała nielegalną literaturę partyjną. W 1913 roku Eugenia przekazała drukarnię swojej siostrze Elżbiecie Marii c.Mateusza Gruszeckiej z d.Onoszko.

Po roku 1917 obie siostry przeniosły się wraz z rodzinami z Rosji do Polski: Eugenia zamieszkała na Śląsku, Elżbieta – w Warszawie.

Egzemplarze książek wydrukowanych w drukarni Eugenii córki Mateusza Gruszeckiej z d.Onoszko (Е.М. Грушецкой) przechowywane są w największych bibliotekach Moskwy, Sankt-Petersburga, Penzy

Stanisław Jan Gruszecki (1900-1940)

Syn Waleriana Gruszeckiego i Elżbiety Onoszko, Stanisław Jan Gruszecki (19.05.1900), urodził się w rosyjskim mieście Niżnim Nowgorodzie. W 1919 roku wstąpił do Wojska Polskiego, służył w pułku ułanów. Po ranieniu w 1921 zaciągnął się do piechoty. Od 1937 roku w randze kapitana w stanie spoczynku, urzędnik. Aresztowany został przez NKWD po rozbiorze Polski w 1939 r. między Niemcami a ZSRR, pół roku później rozstrzelany w Charkowie.

 

ZENOBIA MARIA ONOSZKO (23.07.1877), najmłodsza z córek Mateusza, w 1902 roku została żoną Aleksandra Galinowskiego.

Julian Galinowski (1834-1896)

Aleksander Galinowski (1871) urodził się w Krasnojarsku na Syberii w rodzinie szlachciców guberni mohylewskiej radcy tytularnego Juliana Galinowskiego i Kazimiery z Oskierków – przedstawicielki jednego z najbardziej starożytnych i znanych rodów Wielkiego Księstwa Litewskiego.

W 1864 roku za aktywny udział w powstaniu styczniowym Julian jako przestępca polityczny przez sąd został pozbawiony prawa własności, zesłany na Syberię, jego mienie skonfiskowano do Skarbu Państwowego.

Na skutek amnestii carskiej rodzina Galinowskich wróciła do kraju rodzinnego, do Czaus. Aleksander Galinowski w 1891 roku ukończył Gimnazjum Aleksandrowskie w Mohylewie, potem Uniwersytet w Kijowie, służył jako lekarz powiatów czausowskiego i połockiego, miał rangę radcy nadwornego.
Ciekawe, że w XVIII wieku Onoszkowie i Galinowscy miały zupełnie nie rodzinne stosunki. Na początku tamtego wieku stolnik smoleński Józef Galinowski przymusowo zabrał majątki wraz z dokumentami należące do rodziny Onoszków, ich samych przywłaszczył jako chłopów pańszczyźnianych, po czym sprzedał kasztelanowi Antoniemu Oskierce. Dopiero w 1757 roku Główny Trybunal WKL przywrócił sprawiedliwość, uznając ród Onoszków za szlachecki.

Najstarszy syn Aleksandra Galinowskiego i Zenobii Onoszko - Zdzisław Edmund (28.12.1902) w 1928 roku uzyskał doktorat z medycyny na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie pozostał jako pracownik naukowy (st. asystent). Oprócz tego był lekarzem w Szpitalu Przemienienia Pańskiego w Warszawie. W latach 1935-1939 – autor 35 opublikowanych prac naukowo-badawczych. W 1939 habilitowany jako docent nauk medycznych. 

Jako oficer rezerwy Wojska Polskiego Zdzisław Galinowski został aresztowany w 1939 roku przez NKWD, rozstrzelany w Charkowie wiosną 1940 roku. http://pl.wikipedia.org/wiki/Zdzis%C5%82aw_Galinowski 

Alina Rakusa-Suszczewska (1887-1937)

CZESŁAW WŁADYSŁAW ONOSZKO (17.08.1880-22.01.1958), jedyny syn właścicieli Horodka, ożenił się w 1913 roku z córką sędziego pokoju Aliną Rakusa-Suszczewską.
Według tradycji rodzinnej przedstawiciele rodu Rakusa-Suszczewskich pochodzenia bałkańsko-słowiańskiego służyli na dworze królowej Bony. Za króla Polskiego Stefana Batorego nadzieleni zostali ziemią na Mohylewszczyznie. Przed rokiem 1917 posiadali majątek Bolin w pobliżu Krasnopola. http://orda.of.by/.lib/aftanazy/rezyd/t1/182 

Ze wspomnień brata Aliny Rakusa-Suszczewskiej - Tadeusza:

"Alina Rakusa –Suszczewska (1887-1937) w lipcu 1913 roku wyszła za mąż za Czesława Onoszko, posiadacza trzech dyplomów matematyka, prawnika i górnika. Ślub ten zgromadził w Bolinie 80 przyjezdnych osób, nie licząc miejscowych i najbliższych sąsiadów. Bawiono się i tanczono przez trzy dni...

Autograf Czesława Onoszko

Rodzina Onoszków składała się w tym czasie z żyjącej Babci Onoszkowej, która miała jednego syna Czesława, właśnie mojego szwagra oraz 8-m jego sióstr zamężnych i niezamężnych, z których dwie mieszkały stałe w Horodku. Były to panna Emma i wdowa pani Bujnicka z dwiema córkami Gienią i Tolą w wieku szkolnym, które stały się naszymi towarzyszkami dziecinnych zabaw...
W salonie był również fortepian, na którym grywała moja siostra, a szwagier grywał na skrzypcach. Wykonywali oni razem piękne koncertowe utwóry... między innymi różne serenady... 

Wieczorami liczne towarzystwo grywało w "Loto", przy tym odbywało się to bardzo wesołym nastroju. Brali w tym udział nie tylko młodzież, ale i starsi..." 

 

 

GRZEGORZ syn Winсentego ONOSZKO (09.04.1824-05.01.1905), starszy brat właściciela Horodka Mateusza Onoszko, zrobił karierę wojskową. W połowie lat 60. XIX stulecia zakończył służbę w randze podpułkownika Szujskiego Pułku Piechoty, w mieście Lida wziął ślub ze szlachcianką Marią córką Stanisława Majewską, a wkrótce wrócił do ojczyzny. Zamieszkał z rodziną w majątku brata Horodku.

Rozbite nagrobki Grzegorza Onoszko i jego żony Marii na cmentarzu w Popławszczyźnie

 

                                        
                                     ____________________________


   
HELENA córka ALEKSANDRA ONOSZKO, Popławszczyzna, Białoruś.

WALENTYNA, NINA, Moskwa, Rosja.
Przodkowie pochodzą z Popławszczyzny. Babcia, Bogumiła córka Stanisława Onoszko i Marii z domu Onoszko, w 1910 roku - mieszkanka Moskwy, wzięła ślub w moskiewskim rzymskokatolickim kościele św. Piotra i Pawła z Julianem Kosińskim, szlachcicem guberni siedleckiej (obecnie to część województwa mazowieckiego w Polsce). Po upływie pewnego czasu młoda rodzina przeniosła się do ojczyzny męża, lecz po rewolucji bolszewickiej Kosińscy ponownie wrócili do Moskwy.

WARIA PANINA "BYĆ MOŻE"  https://drive.google.com/uc?export=download&confirm=no_antivirus&id=1fcTgxAXQZyWQyLPoeH5l64F3YTO7lahE

 
SIERGIEJ, Mińsk, Białoruś.

Przodkowie mieszkali w Popławszczyźnie. Brat pradziadka Florian syn Maksymiliana Onoszko (13.04.1869) - absolwent Wileńskiej szkoły junkierskiej, oficer dywizji piechoty - został podpułkownikiem armii rosyjskiej, uczestnik pierwszej wojny światowej odznaczony Bronią Gieorgiewską. https://ria1914.info/index.php/Onoszko_Florian

W 1902 roku w Białymstoku Florian Onoszko zawarł źwiązek małżeński ze szlachcianką grodzieńską Jadwigą Aleksandrą córką Nikodema Duchnowskiego, który zakończył służbę wojskową w stopniu pułkownika. Od roku 1833 rodzina Duchnowskich posiadała majątek Kłopotki o powierzchni 60 dziesięcin. Obecnie ten teren należy do Rzeczypospolitej Polskiej, położony jest około 10 km od granicy z Białorusią.  

W roku 1906 Jadwiga z Duchnowskich Onoszko sprzedała chylące się już ku upadkowi Kłopotki. Wraz z mężem nabyła dom jednopiętrowy z mieszkaniami do wynajęcia przy ulicy Aleksandrowskiej 28 w Grodnie obok dworca kolejowego, nazywany «domem Onoszko», w którym lokatorami byli oficerowie, urzędnicy, nauczyciele gimnazjów, a w roku 1910 mieścił się gubernialny zarząd policji.

W listopadzie 1918 r. Florian Onoszko wstąpił do polskiej samoobrony na Grodzieńszczyźnie – ochotniczej formacji wojskowej. W marcu 1919 r. dołączył jako oficer do Wojska Polskiego. Na początku lat 20. przeszedł na emeryturę będąc w stopniu tytularnego pułkownika.

Franciszka (Iryna) Onoszko (1905-1975)

Babcia SIERGIEJA, Franciszka Onoszko, podczas chrztu w Mohylewskim Kościele została zapisana jako chłopczyk Franciszek (ojcem chrzestnym był oficer wtedy jeszcze rosyjskiej armii Florian Onoszko). Błąd został odkryty w 1916 roku, gdy dziewczynka wstępowała do gimnazium, ale naprawić go udało się znacznie później, tylko w czasach sowieckich. Wtedy Franciszka otrzymała wezwanie do odbycia obowiązkowej służby wojskowej adresowane do Franca Onoszko. Zmieniając dokumenty Franciszka zmieniła imię na Iryna. Jednak nawet zmiana nazwiska po ślubie nie uratowała ją przed aresztowaniem. Uwięzienia i zesłania udało się uniknąć za pomocą męża – bohatera wojny lat 40.

Metryka urodzenia Franciszki Onoszko, rok 1905

 a

NATALIA, Birobidżan, Rosja, Daleki Wschód,

KSENIA, Sankt Petersburg, Rosja. 

Przodkowie są z Popławszczyzny. Rodzina została represjonowana.

Krewni Feliksa syna Józefa Onoszko, początek XX wieku

 

 

Zdjęcie dodane przez KSENIĘ

Feliks Józefów Onoszko (w centrum) 9 marca 1916 r.

 

 TOMASZ, Warszawa, Polska.

Michał Onoszko 14 listopada 1903 r., Warszawa

Prapradziadek - Michał syn Józefa Onoszko (1885-1974) z Popławszczyzny, brat Feliksa Onoszko. W Warszawie podjął pracę jako urzędnik, podczas I wojny światowej mieszkał przy ulicy Marszałkowskiej, 1618B. Jego żona pochodziła z luterańskiej rodziny. W Polsce urodzili się cztery jego córki i syn Józef, który w 1944 roku został zamordowany podczas Powstania Warszawskiego.
Michał Onoszko pochowany został w Warszawie na cmentarzu ewangelickim.

Najmłodszy syn Józefa, Aleksander Onoszko (1888), pracował w Warszawie jako kancelista. Został powołany do wojska, służył jako szeregowy 516 Mezeńskiego pułku piechoty. W 1917 roku z powodu choroby psychicznej został umieszczony w szpitalu w Łunińcu, stamtąd przeniesiony do Moskiewskiego generalnego szpitala wojskowego, a potem - do szpitala psychiatrycznego Czerwonego Krzyża.

Podpisy braci Michała i Aleksandra Onoszków (Warszawa, rok 1915)

 

   


 

 

SIERGIEJ, Mohylew, Białoruś. 
Rodzina - z Popławszczyzny. Brat pradziadka, Witold syn Romualda Onoszko (1903), w 1938 roku został rozstrzelany pod zarzutem szpiegostwa. Zrehabilitowany został w 1989. http://lists.memo.ru/d25/f152.htm
Witolda Onoszko ochrzczono w Mohylewie, chociaż mieszkańcy Popławszczyzny byli parafianami Bychowskiego kościoła. Obrzęd chrztu sprawował ksiądz Eugeniusz Światopełk-Mirski, co również zdarzało się bardzo rzadko, ponieważ ksiądz Światopełk-Mirski zajmował dość poważne stanowisko dziekana i administratora parafii katedralnej w Mohylewie, go już widzieli w przyszłości jako biskupa.
8 lutego 1918 roku ksiądz Mirski został aresztowany i uwięziony przez bolszewików w Mohylewie wraz z kilkoma okolicznymi ziemianami, wśród których znajdował się ojciec Aliny Onoszko, właścicielki majątku Horodek - Stanisław Rakusa-Suszczewski.
Z wielkim wysiłkiem ojca Aliny Onoszko udało się uwolnić z więzienia, ale księdza Eugeniusza Światopełk-Mirskiego skazano na karę śmierci.W sali trybunału tłum miejscowych ludzi stanął w jego obronie, żądając uwolnienia. W odpowiedzi żołnierze bolszewiccy zaczęli strzelać do tłumu, zabijając kilka osób, w tym dwie młode Polki, i raniąc innych. Ksiądz i dwaj chłopcy, Polacy, zostali wywleczeni przez żołnierzy na peryferie miasta i po kilkugodzinnych torturach zamordowani. Według powtarzanych do dziś przez katolików w Mohylewie relacji w czasie tortur bolszewicy zażądali od księdza Mirskiego, by oświadczył, że nie wierzy w Boga lub że Boga nie ma, co ten odrzucił ze słowami: Ciało możecie zabić, lecz ducha nie zabijecie.

Metryka urodzenia Witolda syna Romualda Onoszko, rok 1903. Obrzęd chrztu sprawował ksiądz Eugeniusz Światopełk-Mirski

a

JURIJ, Mohylew, Białoruś.
W rodowodzie JURIJA połączyły się od razu dwie gałęzie jednej rodziny Onoszków: gałąź z Popławszczyzny, jej przedstawiciele udowodnili szlacheckie pochodzenie w mohylewskiej guberni, oraz gałąź Onoszków, którzy potwierdzili swój szlachecki status w guberni mińskiej.
Od początku XIX wieku rodzina mieszkała we wsi Tumanowce koło Mohylewa.
W 1932 roku dziadek JURIJA na podstawie fałszywych oskarżeń został skazany na pięć lat pobytu w obozach, lecz nigdy więcej stamtąd nie wrócił.


TOMASZ, Częstochowa, Polska.

Porucznik Wojska Polskiego Jan Onoszko, rok 1920

Ojciec Jan syn Eliasza Onoszko urodził się w Popławszczyźnie w 1892 roku. Ukończył gimnazjum w Mohylewie i Wileńską Szkołę Junkrów. Uczestnik I Wojny Światowej, dostał się do niewoli austriackiej. W 1918 roku wrócił do Polski, do Warszawy, gdzie wstąpił do Wojska Polskiego. W 1920 roku został ciężko ranny na froncie polsko-bolszewickim.
Jako weteran wojny otrzymał ziemię koło Baranowicz (to miasto we współczesnej Białorusi przed 1939 rokiem należące do Polski), założył rodzinę, spłodził dzieci.
Po ustanowieniu władzy radzieckiej na terenach Zachodniej Białorusi majątek ojca został skonfiskowany, a w lutym 1940 roku cała rodzina została wywieziona do obozów koncentracyjnych Gułagu blisko koła podbiegunowego w obwodzie archangielskim.
Warunki życia zesłanych Polaków nieco się polepszyły w 1941 roku po podpisaniu układu o przywróceniu stosunków dyplomatycznych między ZSRR i rządem Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie. Obozy zamknięto, ale Polacy nie odzyskali wolności. Ciężka praca, głód, niehigieniczne warunki, epidemii powodowały wysoką śmiertelność.
W 1946 roku pozwolono wrócić do Polski tylko tym pozostałym przy życiu Polakom, którzy zachowali obywatelstwo polskie. http://www.gazetacz.com.pl/artykul.php?idm=236&id=5803 
Brat Jana, Józef syn Eliasza Onoszko, również brał udział w I wojnie światowej, po zakończeniu której zamieszkał koło Baranowicz w sąsiedztwie rodziny brata, miał swoją kuźnię. W roku 1944 był represjonowany i został zesłany na Syberię, spędził w obozach 10 lat. W 1955 r. Józef wrócił do Polski, osiedlił się na przedmieściu Wrocławia.

PAWEŁ, Mińsk, Białoruś. 
Pradziadek Władysław syn Stanisława Onoszko (1897) zginął na froncie w 1944 roku. Urodził się w pobliżu Mohylewa, w Bielawszczyźnie – dziedzicznym majątku Onoszków. Po rewolucji majątek został znacjonalizowany, właściciele poddani represjom.

Zachowała się pamiątka pierwszokomunijna Władysława Onoszko. Uroczystość pierwszej komunii świętej odbyła się w Mohylewskim kościele 28 maja 1902 roku. Władysław miał wtedy 5 lat.

a
NATALIA, Mohylew, Białoruś.  
Przodkowie pochodzą z rodu Gruszeckich. http://be.wikipedia.org/wiki/Род Грушэцкіх_гербу Любіч   Mieszkali w pobliżu Mohylewa. Ojcem chrzestnym babci NATALII, Adolfiny Gruszeckiej, został Adolf syn Józefa ONOSZKO (1884) - jeden z dziedziców majątku Bielawszczyzna.
Rodzina była poddana represjom.

Metryka urodzenia Adolfiny Gruszeckiej, trzymał do chrztu Adolf Onoszko

Rodzina Gruszeckich zesłana została zimą 1928-1929. To zesłanie, zgodnie z tajnym dokumentem Komitetu Centralnego KPB, dotyczyło właśnie Polaków.
Gruszeckich wywieziono do Uralu, do zamkniętej osady dla więźniów. Mężczyźni pracowali przy wycinaniu lasu i w kopalniach.
Starsza siostra Adolfiny, Julia, była już mężatką, uniknęła więc kary wygnania. Ukrywała najmłodszą siostrę Janinę w swoim domu za piecem przez ponad rok. Mąż Julii został stracony w 1938 roku pod Mińskiem, prawdopodobnie w Kuropatach.
Adolfina uciekła z zesłania, pieszo po szynach wróciła na Białoruś. Tutaj pomógł jej znaleźć schronienie przyszły mąż - kolejarz. Aby nie zdradzić nazwiska babci, małżeństwa nie rejestrowali aż do skończenia wojny.
Około 1937 roku babcie i jej siostrze Julii udało się uzyskać pozwolenie na zwolnienie rodziców z zesłania - starzy ludzie nie byli potrzebni na katordze. Bracia zostali w obozie, nie było mowy o ich zwolnieniu nawet pod warunkiem wstąpienia do walczącej Armii Czerwonej. W rezultacie jeden z braci Gruszeckich zginął w kopalni.
A Janina Gruszecka (zmieniła imię na Helena) w randze lejtnanta przez całą wojnę służyła jako medyk http://podvignaroda.ru/?#id=1264593851&tab=navDetailManCard

 
STANISŁAW, Symferopol, półwysep Krymski.
Pradziadek - Adolf syn Józefa Onoszko, dziedzic majątku Bielawszczyzna, po rewolucji wciąż mieszkał w Bielawszczyźnie wraz z rodziną. W 1925 roku on korzystał z gruntu o powierzchni około 60 hektarów. W 1941 roku, na początku wojny, małżonka Adolfa Onoszko została zabita podczas bombardowania Mohylewa. Adolf ze swoimi dziećmi z niejasnych przyczyn znalazł się na Uralu, gdzie wkrótce zmarł.

W lutym 1898 roku starsza siostra Adolfa, dwudziestoletnia Anna córka właściciela majątku Bielawszczyzna Józefa Onoszko, zawarła związek małżeński w kościele św.Stanisława w Mohylewie z Wincentym synem Adama Charkiewiczem, którego rodzina była spokrewniona z rodziną Onoszków - właścicieli majątku Horodek. Pan młody, który był o dziesięć lat starszy od panny młodej, służył jako wachmistrz 3. Jego Imperatorskiej Wysokości Wielkiego Księcia Georgija Michajłowicza baterii Gwardyjskiej brygady artylerii konnej, stacjonującej w Warszawie. Małżonkowie zamieszkali na terenie koszar wojskowych przy ulicy Husarskiej (obecnie ta ulica nosi nazwę 29 Listopada), zostali parafianami kościoła św.Trójcy.

Wincenty Charkiewicz władał zarówno językiem polskim, jak i rosyjskim

W swoim artykule, który ukazał się w wydawanym w Paryżu w latach 1952-1974 czasopiśmie Военная быль (Historie wojskowe), były pułkownik armii carskiej urodzony w Warszawie Borys Łahodowski pisał: 

«Oprócz monumentalnego wachmistrza Wincentego Adamowicza Charkiewicza, liczącego w 1912 roku 15 lat nadterminowej służby, służącego więc przez 19 lat w 3. baterii, w baterii było jeszcze czterej nadterminowych <…>

Wachmistrz Charkiewicz, ogromny, ociężały, o srogim obliczu człowiek, był absolutnie niezastąpiony na swoim stanowisku. Wystarczyłoby kilka dni spędzonych w baterii, aby człowiek nawet niezbyt spostrzegawczy zrozumiał, że gdyby dowódcą 3. baterii zostało przypadkiem mianowano roczne dziecko, to w obecności wachmistrza Charkiewicza i starszego pisarza Wołkowa nikt by tego nie zauważył i nic by się nie zmieniło: wszystko w 3. baterii opierało się na tych dwóch filarach, im, jak również ich pomocnikom, nadterminowym i odbywającym zasadniczą służbę wybitnym fajerwerkerom wychowanym przez poprzednie pokolenia oficerów, zawdzięczała 3. bateria swoją całkiem zasłużoną reputację wyjątkowej jednostki wojskowej. <…>

Biorąc pod uwagę fakt, że selekcji rekrutów do baterii dokonywał wachmistrz Charkiewicz, który miał w tej sprawie ogromne doświadczenie i naprawdę widział jak na dłoni nie tylko całą duszę żołnierską, ale także to, co się działo „w ziemi, na głębokości dwóch arszynów pod żołnierskimi stopami", skład żołnierzy 3. baterii był absolutnie wyjątkowy» ...

Служба в Варшаве. – Б. А. Лагодовский (Służba w Warszawie - B. Łahodowski) 

HALINA, Chersoń, Ukraina. 
Rodzina mieszkała niedaleko Mohylewa, od końca lat 20. XX wieku poddawano ją represjom. Siostra babci HALINY - Klotylda Gruszecka, jej mąż Władysław ONOSZKO (urodzony w Popławszczyźnie) i pięcioro ich dzieci zostali zesłani do Chabarowskiego Kraju. Czy przetrwali - nie wiadomo.
Dziadek HALINY, przewodniczący kołchozu im.Stalina, został oskarżony o szpiegostwo, w tym przez "związek ze szlachcianką", i rozstrzelany w 1938 roku. "Szlachcianka" Lucja Gruszecka sama wychowała sześcioro dzieci.

Zdjęcie opublikowane przez EUGENIA

 
EUGENI, Kiszyniów, Mołdawia - to wnuk Władysława Onoszko i Klotyldy Gruszeckiej z Popławszczyzny. Znaleziono go dzięki poprzedniej wiadomości od HALINY.  
W 1929 roku rodzina Władysława Onoszko zesłana została do małej osady Juchta Obwodu Amurskiego Chabarowskiego Kraju. Na początku lat 30. Władysław Onoszko i jego żona Klotylda zmarli. Ich pięciorgiem dzieci udało się przetrwać.
Rodzice aż do śmierci i starsze córki pracowali w kopalniach.Troje młodszych dzieci trafiło do domu dziecka. Najmłodszy z nich miał wtedy mniej niż rok.

Fotografia z archiwum rodzinnego HALINY

PAWEŁ, Penza, Rosja.

Klementyna Onoszko (1895)

Babcia - Klementyna córka Pawła Onoszko (1895), młodsza siostra Władysława Onoszko, zesłana została z Popławszczyzny do Kazachstanu w 1930 roku, jej mąż - do kopalń Chabarowskiego Kraju. Tylko sześć lat później pozwolono Klementynie przenieść się do męża i zabrać do rodziny swoich dzieci.     




Mąż jej siostry – Marty, Izydor syn Karola Onoszko (1878), był aresztowany w Popławszczyźnie 20 lutego 1930 r., po upływie miesiąca rozstrzelany za "działalność antyradziecką". Zrehabilitowany został w 1989 roku.

Bracia Klementyny córki Pawła Onoszko

 s

Na zdjęciach z archiwum rodzinnego PAWŁA (Penza) i NATALII (Birobidżan) przedstawiona została ta sama dziewczyna, zapewne Agnieszka córka Gabriela Onoszko

TATIANA, Moskwa, Rosja - prawnuczka Witolda s. Pawła Onoszko (11.02.1887)
Rodzinę Witolda Onoszko wywieziono do małego miasteczka Wierzchni Kuranach rejonu ałdańskiego w Jakucji. Przed odejściem pociągu żonie Witolda udało się zrzucić przez okno wagonu towarowego w ręce krewnych najmłodsze dziecko. Jego dalsze losy nie są znane.    

Piotr syn Witolda, który dorastał w Jakucji, pełnił obowiązki dyrektora miejscowej szkoły będąc jeszcze nieletnim. Później ta szkoła nosiła jego imię. W roku 1942 Piotr Onoszko trafił na front. W 1944 zginął na Białorusi w wieku 20 lat.

 

 

OLGA, Mińsk, Białoruś

znalazła podręcznik dla uczniów gimnazjum z początku XX wieku "Pisarze Rosyjscy", który należał do mieszkańca Popławszczyzny Alberta Onoszko zamordowanego w niemieckim więzieniu nazistowskim w 1944 roku.

Na jednej ze stron podręcznika Albert, który w 1917 roku jako 12-latek był uczniem 2 klasy Bychowskiego gimnazjum męskiego, zapisał tekst piosenki rosyjskich katorżników "Славное море - священный Байкал". Chłopiec nieprzypadkowo wybrał piosenkę zbiegłych katorżników właśnie z jeziora Bajkał. Wszak wtedy jego stryj i brat cioteczny, Jan Onoszko i Antoni Jagintowicz (patrz poniżej), służyli jako urzędnicy na nowej linii kolejowej w Zabajkalu. "Славное море - священный Байкал" chór tobolskich katorżników, 1911 r.

ALEKSANDER, Moskwa, Rosja.
Pradziadek Piotr Brzeziński i prababcia Katarzyna z Drobyszewskich mieszkali 8 kilometrów od Popławszczyzny, we wsi Budziszcze, byli skoligaceni z rodzinami Onoszków.
Podczas przymusowej kolektywizacji cała rodzina wraz z innymi krewnymi została zesłana do Kraju Permskiego na Syberii, gdzie w 1936 roku Piotr Brzeziński zmarł w wieku około 45 lat. Przed wybuchem II wojny światowej prababci z dziećmi udało się wrócić na Mohylewszczyznę.

 a
CHRYSTYNA i JANA, Sankt Petersburg, Rosja.
Praprababcia Adela córka Józefa Onoszko urodziła się w Popławszczyźnie 2 marca 1878 r. Wyszła za mąż za Leona Franca Brzezińskiego ze wsi Budziszcze powiatu bychowskiego. Po pewnym czasie rodzina przeniosła się do Petersburga.
W 1937 roku syn Adeli 27-letni Paweł Brzeziński został aresztowany pod zarzutem spowodowania uszkodzenia mienia państwowego w celu kontrrewolucji, a dwa tygodnie później go rozstrzelano. Paweł pracował w fabryce jako brygadzista wydziału oświetlenia. Adela Onoszko i jej pięcioletnia wnuczka, córka Pawła - Tamara, zmarły z głodu podczas oblężenia Leningradu zimą 1942 roku. Córka i wnuk Adeli również zginęli z głodu, druga jej wnuczka trafiła do domu dziecka.
Pozostali synowie Adeli walczyli na froncie podczas wojny, lecz mimo to przeżyli. Dzięki ich staraniom osierocona siostrzenica wróciła do rodziny.

Synowie Adeli Onoszko 

ze swoim ojcem                    

Leonem Francem Brzezińskim    

 

a
SIERGIEJ, Moskwa, Rosja.
Prababcia Antonina córka Jacka Onoszko urodziła się w Popławszczyźnie w 1870 roku. Po zawarciu małżeństwa mieszkała w okolice Hałynówka nad rzeką Drucią. W tym lesistym terenie pomiędzy miastami Bobrujskiem a Bychowem było mnóstwo osad szlacheckich. 

  
 

JURIJ, Mohylew, Białoruś -

Zofia Onoszko (1909)

wnuk urodzonej w Popławszczyźnie Zofii córki Onufrego Onoszko i Ilji Siergiejewa, który w 1932 r. zorganizował w Popławszczyźnie kołchoz imienia Stalina i był jego przewodniczącym, z krótką przerwą, do 1941 roku. https://warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=31710

 

 

 

 

 

 

 

IRINA, Mińsk, Białoruś.
Przodkowie mieszkali w powiacie ihumeńskim gubernii mińskiej. Pradziadek Karol Onoszko pracował jako główny leśniczy powiatu. Dziadek Wincenty Onoszko był dowódcą plutonu Armii Konnej Siemiona Budionnego w 1920 roku.

W byłym powiacie ihumeńskim w 1944-1948 działał dość silny oddział nacjonalistów na podstawie materiałów archiwalnych znany jako „banda Onoszko”. Te wydarzenia odtworzone zostały w kontrowersyjnym filmie białoruskiej TV (zob. wideo https://www.youtube.com/watch?v=lIrxYahBEKM).   


SŁAWOMIR, Złocieniec, Polska.

Dziadek Michał Onoszko z rodziną mieszkał we wsi Jackiewicze Gminy Miadziel na Białorusi, tam zmarł. Babcia Maria z domu Onoszko w 1946 roku z dziećmi uciekła do Polski. Do granicy szły na piechotę dwa tygodnie.

 

OLEG, Sankt Petersburg, Rosja.  
Dziadek Józef syn Juliana Onoszko - dziedziczny szlachcic, urodził się w 1872 r. w parafii Dworzeckiej słonimskiego powiatu grodzieńskiej guberni (Białoruś).

Ukończył szkołę rolniczą w mieście Górki guberni mohylewskiej. Urzędnik smoleńskiej guberni, mieszkał w majątku Szczełkanowo należącym do właścicieli ziemskich Raczyńskich. Podczas wojny rosyjsko-japońskiej lat 1904-1905 - porucznik artylerii. W 1913 roku awansował na radcę tytularnego.
Po rewolucji 1917 r. był poddawany represjom.

Drzewo genealogiczne Onoszków, którzy zatwierdzeni zostali w godności szlacheckiej przez Mińskie dworzańskie zebranie.
Pod numerem 76 wpisano tam prapradziadka Olega

Z historii: w 1580 roku Jaśnie Wielmożny król polski Stefan Batory "odpowiadając na uniżoną prośbę rotmistrza kozackiego ziemianina Witebskiego Korneliusza Onoszkiewicza (Onoszko), w uznaniu jego wojennych zasług przeciw Wielkiego Księciu Moskiewskiego, nadał dożywotnio jemu z małżonką w województwie Smoleńskim wsie Wołotowo, Kaszewicze i Myczkowo".

   

WOJCIECH, Lublin, Polska -    
potomek Anny Onoszko i Jana Gintowta-Dziewałtowskiego, którzy na początku XIX wieku mieszkali we wschodniej części święciańskiego powiatu wileńskiej guberni. Obecnie to rejon miadziołski na terytorium Białorusi.
Po litewsku "gintowt" to znaczy "broniący ludzi". Na Litwie, siedem kilometrów na północny zachód od Wiłkomierza (Ukmergė), znajduje się starożytne osiedle Gintarai założone w pierwszym tysiącleciu przed naszą erą. Kilometr od niego położone jest miasteczko Dziewałtów (lit. Deltuva), znane już od początku XIII wieku. Według legendy, ród Gintowtów-Dziewałtowskich pochodzi z tego rejonu.

Dzieci małżeństwa Gintowt-Onoszko dzierżawiły ziemię w wileńskich okolicach. 

Represje, które rozpoczęły się w 1940 roku po przystąpieniu Republiki Litewskiej do Związku Radzieckiego, zmusiły rodzinę do ucieczki z Litwy do Polski.

    
ALEKSANDER, Moskwa, Rosja.  
Prababcia Paulina córka Stefana Gintowta-Dziewałtowskiego a wnuczka Ewy Onoszko pochodziła ze szlachty powiatu dziśnieńskiego guberni wileńskiej. W 1891 roku zawarła związek małżeński z Mikołajem Hołubickim, urzędnikiem, asesorem kolegialnym od 1912 r., kawalerem orderów i medali. 
W latach 20. i 30. rodzina była poddawana represjom. Paulina Gintowt zmarła w 1934 r., zapewne w więzieniu.

a
MARIA, Konin, Polska
JACEK, Melbourne, Australia 

TOMASZ, Londyn, Wielka Brytania 
pochodzą z rodziny Augustyna Klaudiusza Onoszko (1824-16.03.1903), która należała do parafii Pohoskiej powiatu dziśnieńskiego. Obecnie to jest rejon Miory na Białorusi w pobliżu litewskiej i łotewskiej granicy.  

Konstanty Onoszko (1891-1940), dziadek JACKA, pracował na kolei Transsyberyjskiej, a w 1921 roku wrócił z rodziną do ojczyzny. Był zawiadowcą parowozowni w Białymstoku. W 1939 został aresztowany i wywieziony do kanału Białomorsko-Bałtyckiego, gdzie rok później zmarł. 

Konstanty Onoszko (wzrost 2,05 m) z generałem Danielem Konarzewskim, inżynierem Stefanem Popławskim i prezesem Falkowskim. Białystok, 14 października 1934 r.

 
 

Siostra Konstantego Malwina Onoszko (1894-1975) z rodziną zesłana została na Syberię. Była nauczycielką, przed rewolucją 1917 roku pracowała w Petersburgu w Instytucie Smolnym, słynnej uczelni dla szlachetnie urodzonych panien. Po roku 1945 udało jej się wyjechać do Polski wraz z matką i młodszym rodzeństwem. 
Potomkowie zachowali całą galerię zdjęć z XIX - początku XX wieków.

JULIA córka FLORIANA ONOSZKO (1857-1928) urodziła się w Święcanach, obecnie to Republika Litewska. Bardzo wcześnie straciła matkę. W r. 1861 jej ojciec, naówczas sekretarz gubernialny, w kościele Ostrobramskim zawarł związek małżeński ze szlachetną Petronelą Rawłuszkiewicz (1821-1863), dziedziczką wielkiego majątku Piotrowszczyzna nad jeziorem Miadzioł, właścicielką prywatnego domu przy Zamkowej - centralnej ulicy Wilna. W tym domu Florian ONOSZKO, już sekretarz kolegialny, zmarł w 1872 r. w wieku 41 lat.

Jego córka Julia ONOSZKO zamieszkała u swojej ciotki w Warszawie, gdzie w 1885 roku wyszła za mąż za Witolda Szczepana Wincentego Feliksa Franciszka Niemirycza (1856-1898), potomka starożytnego polskiego rodu herbu Klamry http://www.sejm-wielki.pl/b/sw.177252

Witold Niemirycz był sekretarzem i pierwszym pomocnikiem Adama Wiślickiego - polskiego dziennikarza i publicysty, założyciela, wydawcy i redaktora znanego czasopisma «Przegląd Tygodniowy Życia Społecznego, Literatury i Sztuk Pięknych», wydawanego od 1866 do 1904 roku.

Żył nieco ponad czterdzieści lat, pochowany został w Warszawie razem ze swoimi zmarłymi w niemowlęctwie dziećmi oraz krewnymi ze strony matki.

Julia ONOSZKO przez wiele lat pracowała w administracji "Tygodnika Illustrowanego", który ukazywał się w Warszawie. 

KONSTANTY PAWEŁ ONOSZKO (1852-1916) - oficer armii rosyjskiej, podpułkownik 13 Pułku Dragonów, został odznaczony orderem św.Włodzimierza i innymi orderami i medalami. https://pl.wikipedia.org/wiki/13_Pu%C5%82k_Dragon%C3%B3w_odznaczony_orderem_wojennym
Nabył majątek Uścieniec nad brzegiem Wisły 50 kilometrów na południowy wschód od Warszawy, gdzie stacjonował 13 pułk. Majątek zostawił dzieciom siostry Marii i brata Wacława Klaudiusza.

Brat Konstantego - WACŁAW KLAUDIUSZ ONOSZKO (1861-1910) - inżynier, brał udział w budowie Zakaspijskiej kolei wojskowej i kolei Transsyberyjskiej. Zmarł w miasteczku Kuszwa 200 km od Jekaterynburga.

Onoszkowie. Zdjęcia rodzinne od pani Marii

 

GRZEGORZ, Chełmno, Polska.

Józef i Michalina Jacynowie z wnukiem po wojnie w Polsce

Do 1946 r. dziadkowie GRZEGORZA mieszkali we wsi Kobiele rejonu dokszyckiego w obwodzie witebskim 25 kilometrów na wschód od okolicy Jacyny. Dziadek Józef Jacyno pełnił tam funkcję sołtysa.  
W 1944 roku polski rząd i kierownictwo przygranicznych republik ZSRR zawarły porozumienie w sprawie wymiany ludności. Na podstawie tej umowy babcia potrafiła udowodnić swoją przynależność do narodu polskiego, po czym z dziećmi i rodziną wyjechać do Polski. Dziadek został aresztowany i wysłany do obozów Gułagu. Dopiero pod koniec 1954 roku dołączył do rodziny.    


NATALIA, Erywań, Armenia.
Pradziadek Kazimierz Maciejkowicz pochodzi ze wsi Onoszki powiatu wilejskiego. W latach 40. wraz z żoną i córkami wyemigrował do Polski, ale nie dostał pozwolenia na wyjazd synów. Synowie pozostali więc we wsi Onoszki na Białorusi, gdzie zaopiekowała się nimi ciocia – Hanna ONOSZKO.

WŁADIMIR, Sankt Petersburg, Rosja.

Pradziadek Jan Onoszko wyjechał z mohylewskiej guberni na budowę transsyberyjskiej magistrali, osiedlił się w Irkucku.


PETER, Montana, Stany Zjednoczone.
Pradziadek Adam Onoszko urodzony w gminie Dokszyce guberni mińskiej służył w rosyjskiej marynarce handlowej. 18 kwietnia 1910 roku w wieku 27 lat przybył do wyspy Ellis Island w porcie miasta Nowy Jork. Zamieszkał w Stanach Zjednoczonych, do ojczyzny nie wrócił.

Lista imigrantów, którzy przybyli do portu w Nowym Jorku 18 kwietnia 1910. Adam Onoszko zarejestrowany został pod numerem 7

q

SWIETŁANA, Rostów nad Donem, Rosja.

Prababcia Kazimiera córka Jana Sokołowska z domu Onoszko była szlachcianką urodzoną w powiecie dziśnieńskim wileńskiej guberni. Na początku XX wieku jej młodszy syn mieszkał w Sankt Petersburgu, starszy zajmował stanowisko przewodniczącego zarządu Komercyjnego Stowarzyszenia Donu.

 
ZBIGNIEW, Gdańsk, Polska. 

Pradziadek – Władysław Sokołowski, syn Józefa i Marii Onoszko, urodził się 15 grudnia 1891 roku w Briańsku. W połowie XIX wieku w tym powiatowym rosyjskim mieście mieszkało około 1000 katolików na 25 tys. ludności, działał rzymskokatolicki kościół. 
Po ukończeniu mechaniko-technicznej szkoły w Briańsku, Władysław Sokołowski odbył studia w junkierskiej szkole piechoty w Kazaniu (Tatarstan). Uczestnik I wojny światowej. Od 1919 roku – w Wojsku Polskim, w 1920 dowódca kompanii w 85 Wileńskim pułku piechoty, później dowódca batalionu w 42 pułku piechoty. Odznaczony został Krzyżem Walecznych dwukrotnie; w 1924 r. mianowany do stopnia majora. 

Wilno, Białostocka, 4

W 1929 r. został przeniesiony w stan spoczynku, mieszkał w Wilnie przy ulicy Białostockiej, 4 w domu rodziców swojej żony Jadwigi z Sapiehów. 
W przededniu wojny był dowódcą 16 batalionu młodzieżowych grup pracowniczych, który budował fortyfikacji w białostockim województwie. 
Pod koniec roku 1939 został aresztowany i skierowany do radzieckiego łagru polskich wojennych jeńców. W 1940 roku zamordowano go w Katyniu pod Smoleńskiem.

 

 

WERONIKA, prowincja Chaco, Argentyna.
Rodzina jej pradziadków (Stefan i Maria Onoszko (Onocko) i czwórka ich synów) do 1938 roku mieszkała we wsi Borsukowo, gmina Łachwa na Polesiu. Wówczas te tereny obecnej Białorusi wchodziły w skład II Rzeczypospolitej. Stamtąd przez polski port Gdynia rodzina udała się do Ameryki Południowej, gdzie dołączyła się do licznej polskiej diaspory w Argentynie.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

MARIUSZ, Środa Wielkopolska, Polska -
badacz starożytnego rodu Szuniewiczów z Wileńszczyzny skoligaconego z jego rodziną: http://www.formanowicz.pl/szuniewicz/start.html
BENIGNA ONOSZKO (1821) córka KAZIMIERZA - właściciela dziedzicznego majątku Hrazie wzięła ślub ze szlachcicem powiatu dziśnieńskiego Florianem Szuniewiczem. Najstarszy jej syn, Alojzy Szuniewicz (04.12.1842-05.02.1884), jako uczestnik powstania styczniowego został zesłany na Syberię. Zmarł w Irkucku, pochowano go na cmentarzu Jerozolimskim.
Wnuk, Wacław syn Romualda Szuniewicz (1892-1963), wychowywał się w Smoleńsku, dokąd w 1898 r. przenieśli się jego rodzice. Po ukończeniu Uniwersytetu Moskiewskiego otrzymał dyplom lekarza. Brał udział w pierwszej wojnie światowej. Pracował w szpitalach Smoleńska i Woroneża.
W 1922 roku wrócił do Wilna, gdzie zorganizował stacje opieki nad niemowlętami.
W roku 1927 wstąpił w Krakowie do Zgromadzenia Księży Misjonarzy. Rozwijał sieć placówek medycznych w Chinach, przeprowadzał operacje jako okulista.
Na początku lat 50., w związku ze zmianą władzy w Chinach udał się do Stanów Zjednoczonych, tam był zaangażowany w pracę naukową, prowadził wykłady na temat swojej działalności w Chinach.
Od 1952 r. aż do końca życia mieszkał w Brazylii: jako kapłan służył w kościołach, przyjmował pacjentów jako okulista, zajmował się edukacją miejscowych dzieci (znał biegle siedem języków).
Mimo oderwania od kraju, ksiądz Wacław pisał: «moja ojczyzna Polska pozostanie opiekunką mojej duszy, poglądów i języka». https://pl.wikipedia.org/wiki/Wac%C5%82aw_Szuniewicz

W szpitalu Xingtai w Chinach wystawiono pomnik lekarza księdza Wacława Szuniewicza

                                   

NADIA, Finlandia,
pochodząca z rodziny Szuniewiczów podzieliła się zdjęciami swoich przodków http://www.formanowicz.pl/szuniewicz/osoby/os10572.html

       _________________________________________

 

WALERIA córka KAROLA ONOSZKO (29.03.1907) w 1941 roku szukała swoich braci w niemieckim obozie jenieckim. Obóz znajdował się w pobliżu Popławszczyzny i stanowił otwartą przestrzeń za drutem kolczastym chronioną przez uzbrojonych żołnierzy. Kobiety z okolicznych wsi szukały tam swoich bliskich. Jeśli znajdowały, wymieniały się nimi z Niemcami na jedzenie. Waleria nie znalazła w obozie krewnych i zabrała rannego żołnierza Mikołaja Fiedotowa z Nogińska (Rosja). Mikołaj wyzdrowiał i żył w wiosce dopóki nie zaczęła się rekrutacja młodych mężczyzn do policji. Nie chcąc służyć Niemcom, niektórzy z nich próbowali przebić się przez linię frontu. Próba się nie powiodła, Mikołaj Fiedotow zginął.

   
Syn Walerii Onoszko i Mikołaja Fiedotowa wciąż szuka krewnych ojca.    




MIKOŁAJ syn PAWŁA ONOSZKO (18.04.1905, Popławszczyzna) podzielił los wielu swoich wieśniaków: w 1941 roku został powołany do wojska, dostał się do niewoli i zginął w obozie koncentracyjnym w listopadzie tego samego roku. Zachowało się jego zdjęcie z żoną Anną.

 

W latach 1764-1765 urodzeni w Popławszczyźnie AMBROŻY syn ANDRZEJA (1735-27.10.1806), TEODOR syn BAZYLEGO, JÓZEF i KAZIMIERZ ONOSZKOWIE służyli pod chorągwią rotmistrzów powiatu Orszańskiego Jana Hołowczyca i Suszczewskiego zgodnie ze Statutem WKL, który ustanawiał, aby «wszyscy książęta, urzędnicy, ziemianie i szlachta pełnoletni służyli wojenno i w razie potrzeby zjawiali się w wyznaczonym miejscu osobiście konno i uzbrojeni».


GRZEGORZ syn JANA ONOSZKO (08.02.1870, Popławszczyzna - 25.01.1935, Warszawa) wykształcenie ogólne zdobył w Mohylewie, wojskowe - w Odessie. Uczestnik wojny rosyjsko-japońskiej. Następnie służył w południowo-wschodniej Polsce, gdzie ożenił się z Zofią Lucyną Pełszyńską, córką właściciela majątku ziemskiego z okolic Białegostoku, lekarza wojskowego, doktora medycyny. 

W armii rosyjskiej został awansowany do stopnia pułkownika. W czasie pierwszej wojny światowej zgodnie z rozkazem dowódcy armii i Najwyższym rozkazem pułkownik 8-go Estlanckiego Pułku Piechoty Grzegorz Onoszko 29 sierpnia 1916 r. za operację Łódźką został odznaczony Bronią Gieorgiewską.
Po rewolucji 1917 roku, wraz z ewakuowaną przedtem do Samary (rosyjskie Powołże) rodziną Grzegorz Onoszko przez Krym dotarł do Odessy. Zaciągnął się jako palacz na włoskim statku i przez Wenecję dostał się w 1919 roku do Polski, gdzie jako pułkownik dołączył się do Wojska Polskiego.
Jego żona i syn Aleksander w 1921 roku francuską motorówką torpedową przedostali się z Odessy do rumuńskiego portu Gałacz, a stamtąd - do Polski. Rodzina złączyła się w Lublinie.                             http://www.grwar.ru/persons/persons.html?id=6683 

Zdjęcie z marca 1925 roku

a

Aleksander Romuald Onoszko

Syn Grzegorza Onoszko - ALEKSANDER ROMUALD ONOSZKO (07.02.1910, Chełm Lubelski - 08.07.1994, Toronto) stał się znanym pilotem. Przed wybuchem II wojny światowej testował samoloty, z powodzeniem brał udział w międzynarodowych zawodach lotniczych.
W styczniu 1936 roku odbył się ślub Aleksandra Onoszko. Młoda para mieszkała w Warszawie, a jednak było postanowiono pobrać się w Częstochowie na słynnej Jasnej Górze. Nowożeńcy wraz ze świadkami przybyli na uroczystość dwoma samolotami, czyniąc w ten sposób prawdziwy popłoch wśród księży i parafian.

Polscy piloci wojskowi w Anglii. Aleksander Onoszko - drugi od prawej

Od 1939 roku Aleksander Onoszko wziął udział w wojnie jako kapitan Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii. Kawaler wielu orderów, po wojnie awansował do stopnia podpułkownika.
W 1953 roku opuścił Anglię i na stałe przeniósł się do Kanady. Wyspecjalizował się w fotografii lotniczej, wykonywał zdjęcia na kilku kontynentach. Tysiące negatywów jego zdjęć artystycznych przekazano do archiwów państwowych Kanady.
Prochy Aleksandra Romualda Onoszko zostały złożone na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie. https://pl.wikipedia.org/wiki/Aleksander_Onoszko

Aleksander Onoszko (z prawej) obok byłego premiera i ministra spraw zagranicznych Polski, pianisty i kompozytora Ignacego Jana Paderewskiego w jego willi w przedmieściu Lozanny (Szwajcaria), 1937 r. To była spontaniczna wizyta, załoga brała wtedy udział w międzynarodowych zawodach lotniczych w Zurychu

a

Kościół Garnizonowy w Lublinie, Polska

W 1922 roku w Lublinie, w Kościele Garnizonowym w obecności pułkownika Grzegorza Onoszko odbył się ślub jego brata - ELIASZA ONOSZKO (1882), sierżanta Wojska Polskiego.
Najmłodszy brat, MIKOŁAJ syn JANA ONOSZKO (1885), został aresztowany w Popławszczyźnie i zesłany do Karelii. Dnia 20 listopada 1937 roku zesłanie zostało zamienione na karę śmierci, po 8 dniach wyrok wykonano. Zrehabilitowano go 31 marca 1989 r.


ADAM syn LEONA ONOSZKO (18.10.1876-19.10.1914) – potomek dawnych mieszkańców Popławszczyzny (według innych źródeł urodził się w guberni czernihowskiej). Służył jako oficer 86 Wilmanstranckiego Pułku Piechoty, sztabskapitan od 1908 r. Został odznaczony Orderem św.Stanisława 3 stopnia. Jako kapitan brał udział w pierwszej wojnie światowej, zginął w okolicach Suwałk (Polska)  http://vilmanstrand.rus-army.org/onoshko-adam-leonovich-2/     


ALEKSY JÓZEF syn WINCENTEGO ONOSZKO (15.02.1836, majątek Horodek) - absolwent Akademii Medyczno-Chirurgicznej w Sankt Petersburgu. Służył jako naczelny lekarz miasta Klimowicze guberni Mohylewskiej, radca kolegialny.
Jego córka EUGENIA była nauczycielką w prywatnym 4-klasowym progimnazjum w Klimowiczach.


AMBROŻY syn MOJŻESZA ONOSZKO (08.12.1859, Popławszczyzna - 1902, Moskwa Rosja) radca tytularny, w latach 1896-1901 stołonaczelnik Moskiewskiej kancelarii miedzowej (Kreml, budynek postanowień sądowych (судебных установлений)). Mieszkał przy 1 Zaczaćjewskim zaułku w domu znanego moskiewskiego adwokata Aleksiejewa.

JAN syn KRZYSZTOFA ONOSZKO (08.03.1826, Popławszczyzna) - radca tytularny, urzędnik Dworzańskiego Zebrania Deputowanych miasta Mohylewa.
   

JÓZEFAT syn ŁUKASZA ONOSZKO urodził się w Popławszczyźnie 26.12.1820 - sekretarz gubernialny, dozorca zamku więziennego miasta Klimowicze. 
W 1862 roku 40-letni dozorca więzienny na zamku w Klimowiczach, Józefat s. Łukasza Onoszko, skarżył się mohylewskiemu gubernatorowi na aresztantów, wśród których «często trafiają się ludzie aż tak źli, że nie mają nic ludzkiego, po prostu potwory» i którzy «nie słuchają ani dobrych słów, ani gróźb ze strony dozorcy». «Jeden z nich, Cygan, - pisał Onoszko, - uderzył żołnierza stojącego na warcie na dziedzińcu więzienia, z celi w okno przez kraty chlebem w twarz tak, że rozciął mu twarz». «Całkiem przy moim słabym zdrowiu jestem wyczerpany przez tych łotrów», - wyrażał swoje niezadowolenie klimowicki dozorca więzienny i upraszał gubernatora o przeniesieniu go «na stanowisko dozorcy szpitalnego choć by do Kopysi», lecz otrzymał odmowę i jeszcze w ciągu długich lat był zmuszony nieść ciężar służby więziennej w Klimowiczach.

 

MAKSYMILIAN syn ALEKSANDRA ONOSZKO – kancelarysta, w służbie od 1786 r.;
WAWRZYNIEC syn TEODORA ONOSZKO (1782-18.12.1829) – registrator kolegialny, w służbie od 1802 r., obaj z Popławszczyzny. 

 

 

Urodzeni w Popławszczyźnie synowie NIKODEMA ONOSZKO:

JAN - wychowanek Bychowskiej szkoły powiatowej, służył w policji od 1887 roku, inspektor policji miasta Orszy;
BAZYLI (07.07.1874) na początku XX wieku - sekretarz gubernialny, naczelnik poczty m. Działoszyna (Polska), następnie - sekretarz Warszawskiego komitetu lekarsko-policyjnego w randze radcy tytularnego. W Warszawie mieszkał przy ulicy Elektoralnej, 51; 
PAWEŁ (15.06.1880-1938) - represjonowany i rozstrzelany został.

   

JAN syn JAKUBA ONOSZKO (23.09.1878-1931), Popławszczyzna. Podczas reformy rolnej Stołypina przeniósł się na Syberię, urzędnik w Zabajkalskiej Kolei Żelaznej. W lipcu 1906 roku on i jego siostrzeniec Antoni Jagintowicz zostali zwolnieni z pracy na rozkaz rosyjskiego generała Paula von Rennenkampfa z powodu podejrzenia o udział w powstaniu kolejarzy zabajkalskich.

Od roku 1912 służył jako urzędnik wojskowy w 19 Syberyjskim Pułku Strzelców, w czasie wojny 1917-1922 - w Białej Gwardii Wschodniego Frontu. W 1920 dostał się do niewoli, następnie znajdował się pod specjalnym nadzorem we Wschodnio-Syberyjskim Okręgu Wojskowym. W 1931 roku został zrepresjonowany.

Notatka z 1906 r. o zwolnieniu urzędników kolejowych Jana Onoszko i Antoniego Jagintowicza

 

Syn MARII córki JAKUBA ONOSZKO z Popławszczyzny ANTONI s. FABIANA JAGINTOWICZ (18.03.1887-31.10.1938), radca tytularny, urodził się we wsi Malinówka bychowskiego powiatu guberni Mohylewskiej, mieszkał na Syberii. Pracował jako urzędnik w Zabajkalskiej Kolei Żelaznej. Jako urzędnik wojskowy brał udział w I wojnie światowej. Jesienią 1915 roku został ranny, leczył się w lazarecie miasta Petersburga na nabrzeżu rzeki Mojki, 58.    

Sankt Petersburg. Budynek byłego lazaretu na nabrzeżu rzeki Mojki, 58

Podczas wojny domowej 1917-1922 Antoni Jagintowicz służył jako skarbnik w Okręgowym Intendenckim Zarządzie Irkuckim Białej Gwardii Wschodniego Frontu. Dostał się do niewoli, znajdował się pod specjalnym nadzorem komisariatu wojskowego w Irkucku.
Pracował w Irkucku, zajmując stanowisko głównego księgowego. 7 kwietnia 1938 roku został aresztowany pod zarzutem działalności terrotystycznej skierowanej przeciwko państwu radzieckiemu. Zamordowany 31 października 1938 roku. Zrehabilitowany został 17 czerwca 1958 roku.

Brat rodzony Antoniego, STANISŁAW s. FABIANA JAGINTOWICZ (05.03.1889), urodził się we wsi Stanisławów bychowskiego powiatu guberni Mohylewskiej - podporucznik, uczestnik pierwszej wojny światowej dwukrotnie odznaczony Krzyżem św.Jerzego III i IV klasy, oraz orderem św.Anny IV klasy i orderem św.Stanisława III klasy. Został ranny latem 1915 roku, przewieziony do szpitala miasta Piatigorska 30 maja 1916 r. Los dalszy jest nieznany.


Urodzony w Popławszczyźnie BRONISŁAW syn TOMASZA ONOSZKO (09.08.1891) w 1920-1921 – naczelnik Wydziału Dochodzeniowo-Śledczego miasta Bychowa. Aresztowany został w 1921. Później pracował jako księgowy. Był aresztowany ponownie w sierpniu 1937 pod zarzutem prowadzenia antysowieckiej propagandy, skazany na 10 lat obozu pracy.
W 1920 mieszkańcom Popławszczyzny Aleksejowi Narkiewiczowi (żona - Anastazja córka Marcina Onoszko) i Józefowi s.Pawła Onoszce skonfiskowano rowery przez milicję bychowską. Wówczas w kraju istniał szeroki wykaz przedmiotow, których posiadanie było ściśle regulowane. Nie tylko strzelby myśliwskie, maszyny do pisania, radioodbiorniki, ale i rowery, przyborniki kreślarskie, suwaki logarytmiczne, stopery, stalowe taśmy miernicze, lornetki oraz wiele innych rzeczy wymagało uzyskania zgody. Milicja była zobowiązana do zapobiegania uzbrojeniu technicznemu „wrogich agentów”.


ANDRZEJ syn ANTONIEGO ONOSZKO (22.11.1873) został zatrzymany w Popławszczyźnie 7 lipca 1938 r., oskarżony o szpiegostwo i zamordowany w Mińsku 13 października 1938 r. Zrehabilitowany został w 1957 roku.

Jego syn ADOLF urodził się w Popławszczyźnie w 1910 roku. W wieku 20 lat wybrał karierę wojskową, służył na południu Rosji. W latach 40. walczył w składzie wojsk Frontu Południowego, potem – Wojska Polskiego, które zostało utworzone na terenie ZSRR.

W połowie lat 50. odszedł na emeryturę w randze pułkownika.

 

 

 

 

 

GRZEGORZ (ochrzczony 09.04.1798), syn Teodora WERAKSO i MARIANNY ONOSZKO z Popławszczyzny – w połowie XIX wieku ławnik sądu ziemskiego bychowskiego, opiekun wiejskich zapasowych sklepów, asesor kolegialny, mieszkał we własnym domu w Bychowie.  


KAROL syn BAZYLEGO ONOSZKO – w latach 1815-1818 urzędnik Mohylewskiego ziemskiego sądu, sekretarz kolegialny.
W randze radcy tytularnego przeniesiony został do pełnienia służby w Departamencie Handlu Zagranicznego do stolicy Imperium Rosyjskiego - Sankt Petersburga (lata 1825-1827).
W 1828-1829 - zarządca celny w przygranicznym miasteczku Koroszczyn na terenie współczesnej Polski.

a
ANTONI syn JANA ONOSZKO (1771-09.06.1865) - rejestrator kolegialny (rok 1805), sekretarz gubernialny (rok 1807), sekretarz kolegialny (rok 1810), urzędnik Mohylewskiego ziemskiego sądu;
1823-1825 - radca tytularny, naczelnik policji m. Mohylewa, odznaczony został orderem św.Anny 3 stopnia.    


MICHAŁ syn FELICJANA ONOSZKO (1810-16.05.1891, zaścianek Ciszowka guberni Mohylewskiej) - radca tytularny, urzędnik gubernialny mohylewski. Odznaczony został Medalem na pamiątkę wojny krymskiej lat 1853-1856.  

Dobośnia, rys. Napoleona Ordy

Szlachcic bychowski JAN syn LEONA ONOSZKO (1858) służył w armii carskiej w stopniu feldfebla, mieszkał wraz z rodziną w majątku ziemskim Dobośnia, własności rodu Bułhaków, nad rzeką o tej samej nazwie (dopływ Dniepru).

Syn Jana, WIACZESŁAW (1889), brał udział w pierwszej wojnie światowej w szeregach 403 Wolskiego Pułku Piechoty.

Drugi jego syn, JAROSŁAW (1893), po 1917 roku wyemigrował do Serbii. Pracował na stanowisku urzędnika w fabryce wagonów w mieście Kraljevo. W październiku 1941 roku został wzięty jako zakładnik i zabity przez niemieckich faszystów w odpowiedzi na działania serbskiej partyzantki.

 

 

FELICJAN syn IGNACEGO ONOSZKO (1822-03.07.1894) - urodził się w majątku Horodyszcze dziśnieńskiego powiatu nabytym przez jego dziadka w 1809 roku. Służbę rozpoczął w mieście Dzisna, następnie - urzędnik powiatu święciańskiego guberni wileńskiej, radca tytularny, uczestnik powstania 1863-1864 r. W 1865 roku został więzniem zamku Witebskiego, przebywał na wygnaniu w Tomsku. Wrócił z zesłania do Królestwa Polskiego, mieszkał i zmarł w Łodzi.

Do przodków Felicjana z dawnych czasów należały ziemie w województwie Wileńskim. Jeden z nich - Jan Onoszko, woźny (to znaczy sędzia śledczy, wykonawca sądowy i komornik w jednej osobie), w 1702 nabył tam majątek Rakuciowszczyzna. Ojciec Jana - KAZIMIERZ syn PIOTRA ONOSZKO w 1630 roku za wierną służbę otrzymał od wojewody połockiego wielkiego hetmana litewskiego Janusza Kiszki majątek Oleszki. 


FELIKS syn WINCENTEGO ONOSZKO (1832-01.01.1884), urodził się w zaścianku Stanulach powiatu dziśnieńskiego, gdzie jego rodzina dzierżawiła ziemię. Urzędnik powiatu dziśnieńskiego guberni wileńskiej. Uczestnik powstania styczniowego. Został zesłany na Zachodnią Syberię bez pozbawienia tytułu szlacheckiego. Umarł w Tomsku, oraz tam został pochowany.


Szlachetni SCHOLASTYKA (1786-1871) córka TADEUSZA ONOSZKO i jej mąż, Teodor Rusiecki, posiadali majątek Dziwniki w powiecie dziśnieńskim guberni wileńskiej. Ich syn Józef Rusiecki i wnuk ALEKSANDER JAN syn ANTONIEGO ONOSZKO brali udział w powstaniu styczniowym w 1863 roku. Zostali skazani na karę pozbawienia godności szlacheckiej i wszelkich praw własności. Józefa Rusieckiego skierowano do ciężkich prac. 20-letni ALEKSANDER JAN ONOSZKO i jego krewny MIECZYSŁAW ONOSZKO zostali zesłani do miasta Iszym guberni tobolskiej na Syberii.
Syn ALEKSANDRA JANA, LUDWIK ONOSZKO (11.02.1877), w latach 1909-1916 w randze asesora kolegialnego służył jako mierniczy w wydziale miedzowym w obwodzie akmolińskim w Kazachstanie. 


GEORGI (JERZY) syn JANA ONOSZKO (jego ojciec zakończył służbę wojskową w randze majora) - rzeczywisty radca stanu, Kandydat Fizyki i Matematyki Zakładu Uniwersytetu Petersburskiego, kawaler orderów św.Anny i św.Stanisława 3 stopnia. W 1876 r. ukończył Pierwsze gimnazjum Wileńskie, które było podporządkowane Imperialnemu Uniwersytetowi Wileńskiemu, następnie - Uniwersytet w Sankt Petersburgu. Od 1880 r. wykładał w Grodnie matematykę w gimnazjum klasycznym, fizykę i kosmografię w gimnazjum żeńskim; dziesięć lat później - matematykę w gimnazjum Wileńskim i w Wileńskiej Mariinskiej wyższej szkołe żeńskiej. W 1916 roku objął stanowisko dyrektora szkoły realnej w Dyneburgu.

 
BOLESŁAW syn LUCJANA ONOSZKO (1876), potomek gałęzi wileńskiej rodu, urodził się w Dwińsku guberni witebskiej. Obecnie jest to miasto Daugavpils na Łotwie. Ukończył szkołę wojskową w Moskwie. Sztabs-kapitan 43 Brygady Artylerii, uczestnik wojny rosyjsko-japońskiej i I wojny światowej. Został odznaczony orderem św.Anny 4 stopnia, orderem św.Stanisława 3 stopnia, orderem św.Jerzego IV klasy (31 lipca 1914).

 

 

LEON syn WINCENTEGO KAZIMIERZA ONOSZKO (1808-11.11.1870) - lekarz z wyższym stopniem, doktor nauk medycznych, asesor kolegialny. 
Urodził się we wsi Sawejki guberni mińskiej powiatu słuckiego - dawnego centrum protestantyzmu na ziemiach białoruskich, gdzie jego rodzice dzierżawili grunt.

Matka Leona Onoszko pochodziła z protestanckiej rodziny wyznania kalwińskiego de Berło, która w XVII wieku przeniosła się do Wielkiego Księstwa Litewskiego z Belgii. Jej ojciec był podskarbim dworu wojewody trockiego Józefa Mikołaja Radziwiłła, pradziadek - burgrabią Jego Królewskiej Mości.
Dziadek, podpułkownik Wawrzyniec de Berło, pełnił służbę u kanclerza wielkiego litewskiego Karola Stanisława Radziwiłła i jego małżonki Anny Katarzyny z domu Sanguszko. Wawrzyniec de Berło zajmował się odbudową zburzonego podczas III wojny północnej zamku w Mirze, wyprawiał ze Świerzenia nad Niemnem do portu bałtyckiego Królewca należące do Radziwiłłów handlowe wiciny (rzeczne statki żaglowe) z ziarnem, włóknem konopnym, dziegciem, olejem, potażem, siemieniem lnianym. Mieszkał w okolicach miasta Kopyl, gdzie też po wielu latach osiedliła się rodzina ojca Leona Onoszko.

Listy Wawrzyńca de Berło do książąt Radziwiłłów - z Mira, Wilna, Stołpców do rezydencji w Białej (Białej Podlaskiej), lata 1719-1740

 

Leon Onoszko ukończył Uniwersytet Wileński w 1836 roku. Praktykował w Wilnie, od 1839 roku służył jako urzędnik lekarski w obwodzie ostrołęckim powiatu płockiego (Polska). Zmarł w Częstochowie.
Pacjenci składali dr. Onoszce publiczne wyrazy wdzięczności:

a
KLAUDIUSZ syn WINCENTEGO ONOSZKO, właściciela majątku Grazie dziśnieńskiego powiatu wileńskiej guberni, urodził się w roku 1836. W miasteczku Druja guberni wileńskiej – sekretarz gubernialny, inspektor policji od 1865 roku. Od 1871 – pomocnik naczelnika policji w Wilno, w lipcu 1872 został awansowany do rangi kolegialnego asesora, a wkrótce podał się do dymisji.

Majątek osobisty urzędnika Klaudiusza Onoszko, który wyprzedawany został z tego powodu, składał się z pary wronych koni, uprzęży, ubrania woźnicy, mebli do salonu, dwóch kanarków i kilku doniczek z kwiatami.

 
ELIASZ syn JÓZEFA ONOSZKO - nadworny radca, naczelnik stołu Tymczasowego zarządu dziekańskiego w Sankt Petersburgu w 1845 roku.


PIOTR syn ELIASZA ONOSZKO (27.07.1856-01.1920) w służbie był od 1873 roku, jako oficer - od 1877 roku. Uczestniczył w wojnie rosyjsko-japońskiej 1904-1905. Służył w Siłach Zbrojnych Rosji Południowej, generał major. Zabity został w Odessie.  

WIACZESŁAW syn JANA ONOSZKO (21.06.1882) - służył na Kaukazie; podpułkownik brygady artylerii, uczestnik pierwszej wojny światowej. Zginął w 1915, odznaczony został orderem św.Jerzego IV klasy (pośmiertnie).  


 

 

PIOTR syn PAWŁA ONOSZKO w 1909 roku służył jako sztabskapitan 15 Tyfliskiego Jego Cesarskiej Wysokości Wielkiego Księcia Konstantego Konstantynowicza pułku grenadierów.


JAN syn MIKOŁAJA ONOSZKO – naczelnik zarządu policji Homelskiego powiatu guberni Mohylewskiej od 1887 roku.  


ELIASZ syn IZYDORA ONOSZKO – przez kilka lat był burmistrzem Mozyrza nad rzeką Prypeć aż do włączenia tego miasta w skład Imperium Rosyjskiego w 1793 roku. W tych samych latach jego krewny LEON syn CHARYTONA ONOSZKO zajmował stanowisko radcy mozyrskiego magistratu.

W 1812 roku AWTONOM syn CHARYTONA ONOSZKO został wybrany na ławnika w "słownym sądzie", który rozpatrywał drobne sprawy w trybie uproszczonym. W tym samym czasie CYRYL syn ARCHIPA ONOSZKO pracował jako kancelarzysta w komisariacie policji mozyrskiej.

JAKUB syn ANDRZEJA ONOSZKO, do 1868 roku – burmistrz miasta Mozyrza guberni mińskiej, następnie – wybrany sędzia mozyrskiego sądu handlowego. Odznaczony został srebrnym medalem «Za Nienaganną Słuzbę».  
Urzędnik sądu mozyrskiego od 1871 roku – JAN syn KAROLA ONOSZKO odznaczony Medalem Brązowym na pamiątkę wojny krymskiej lat 1853-1856. 
ONOSZKO SYMON syn KAROLA – członek Komisji Mieszkaniowej m. Mozyrza, deputowany szlachty, rok 1861.

TADEUSZ ONOSZKO – w latach 1821-1824 sędzia Ziemskiego Sądu Powiatowego w Szawlach guberni Litewsko-Wileńskiej. Wraz ze swoją matką Konstancją, wdową rotmistrza powiatu JANA ONOSZKO (tj. dowódcy wojska nieregularnego finansowanego z pieniędzy powiatowych), posiadał majątek Suliki, chłopów pańszczyźnianych (39 "dusz" płci męskiej w roku 1836). Na początku XIX wieku do jego ojca JANA ONOSZKO należał też majątek Sutkiszki.

 

FRANCISZEK syn TADEUSZA ONOSZKO – w roku 1846 urzędnik w radzie gminy wiejskiej m.Wilejka guberni Wileńskiej.  


STANISŁAW syn BAZYLEGO ONOSZKO - radca tytularny, w latach 1808-1810 - przewodniczący Ziemskiego Sądu miasta Belebeja guberni Orenburskiej.


ZOFIA ONOSZKO (1776) - przełożona klasztoru rzymskokatolickiego żeńskiego zgromadzenia zakonnego mariawitek (Sióstr Życia Maryi) w Orszy.
Klasztor został założony w 1764 roku, wkrótce kosztem zakonnic wystawiono drewniany budynek 15 sążeń długości i 5 szerokości. Wraz z budynkami gospodarczymi zajmował niewielki plac tuż za kolegium jezuickim. Ponieważ przy klasztorze nie było kaplicy, siostry sprawowały obrzędy religijne w Jezuickim kościele, a po zakazie zgromadzenia Jezuitów w 1820 r. - w najbliższym Dominikańskim kościele.
Zofia Onoszkówna przyjęła stan zakonny mając 19 lat, w wieku 47 lat została przełożoną tego klasztoru i pozostawała na tym stanowisku co najmniej do 1850 roku. Pięć sióstr mariawitek pod jej kierownictwem zajmowały się wychowaniem, kształceniem ubogich dziewcząt, opieką nad chorymi oraz sierotami. Ponadto zgodnie z zaleceniem fundatora nawracały kobiet innej wiary, najczęściej Żydowek, na wiarę katolicką.
W połowie XIX wieku zgromadzenie mariawitek zaczęło chylić się ku upadkowi. Budynek orszańskiego klasztoru też stopniowo popadał w ruinę, a w 1864 roku po stłumieniu powstania styczniowego został przejęty do skarbu państwa - zgromadzenie Sióstr Życia Maryi w ramach represji wobec Polaków było rozwiązane z nakazu władz carskich i zaprzestało działalności.
 

WŁADYSŁAW KONSTANTY syn WŁADYSŁAWA ONOSZKO urodził się 22 grudnia 1902 w majątku swoich rodziców w Zastarzyńcach (parafia katolicka Miory na Białorusi), zakonnik franciszkański, kapłan katolicki, publicysta. W latach 30. XX wieku po ukończeniu studiów na Uniwersytecie Lwowskim posługiwał w Katedrze Poznańskiej, superior klasztoru w Jaśle (Polska). Misjonarz w Nagasaki (Japonia).

Kościół św.Józefa we wsi Ruda Jaworska

W 1939 służył w Słonimiu. Superior klasztoru i rektor kościoła w Zaczepiczach, proboszcz kościoła filialnego św.Józefa we wsi Ruda Jaworska województwa nowogródzkiego (obecnie Białoruś). Zamordowany został w 1941.


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

LUDWIKA córka WŁADYSŁAWA ONOSZKO (12.08.1910), studentka Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, latem 1939 r. spędzała wakacje w rodzinnym majątku Zastarzyńce koło Mior. Pod koniec lata w związku z zagrożeniem wojennym bracia Ludwiki zostali powołani do Wojska Polskiego, a ona wróciła do Wilna na ostatnie egzaminy. 18 września do miasta wkroczyła armia radziecka. Dziewczyna udała się do Zastarzyńców, ale majątek wkrótce zrabowano.
W marcu 1940 r. Ludwika została zatrzymana na nielegalnym przekroczeniu granicy białorusko-litewskiej. Po przeprowadzeniu śledztwa w Mołodecznie i Połocku, skierowana do łagru w Karabasie obwodu karagandzkiego w Kazachstanie. Zostaje brygadzistką polskiej żeńskiej brygady obozowego gospodarstwa rolnego. Za obchodzenie świąt Bożego Narodzenia polskie brygady zostają rozwiązane, Polki rozproszone.
Ludwikę wysłano do pracy na wyrębie w Ałtajskim Kraju, ale ponieważ nie wytrzymuje tej pracy, przeniesiono ją do tartaku.
Później Ludwika prowadzi ochronkę dla polskich dzieci, która jest przedszkolem i szkołą.
Przechodzi tyfus, młoda nauczycielka długo i ciężko choruje.
W maju 1944 r. Związek Patriotów Polskich obejmuje opieką placówkę prowadzoną przez Ludwikę. W ten sposób zostaje pozbawiona prześladowania NKWD.
Ludwika uczestniczy w kursie dla polskich nauczycieli w Moskwie. Odwiedza regularnie kościół katolicki, nawiązuje kontakt z zakonnikiem amerykańskim.
W lutym 1945 r. Ludwika próbuje uciec z Ałtaju do Moskwy ostrzeżona o grożącym jej aresztowaniu. Zatrzymana w Nowosybirsku, oskarżona o szpiegostwo. Śledztwo przeprowadzono w Nowosybirsku i Barnaule. We wrześniu 1946 r. bez wyroku zostaje zesłana do obozów w Mariińsku w obwodzie kemerowskim na Syberii. Skierowana do podobozu w miasteczku Nowoiwanowski, pracuje w gospodarstwie rolnym, potem w biurze i szpitalu.

Spotyka skazanego na 10 lat byłego członka Armii Krajowej, w którym się zakochuje, ale para zostaje rozdzielona w 1947 r.
Rodzi się syn. Młoda matka pracuje w kuchni, krowiej fermie.
W 1950 r. dziecko zabierają do domu dziecka, matka zostaje przeniesiona do obozu o zaostrzonym rygorze w Kazachstanie. Zwolniona w marcu 1953 r. i skierowana na zesłanie do sowchozu w obwodzie kokczetawskim, a w sierpniu udało się jej odebrać syna z domu dziecka.
W sierpniu 1956 r. Ludwika Onoszko wraz z synem została repatriowana do Polski.


 

 

 

 

 

 

OLGA córka JANA ONOSZKO pochodziła z rodziny urzędnika, po ukończeniu gimnazjum otrzymała świadectwo nauczyciela domowego. Od roku 1896 była nauczycielką w żeńskim gimnazjum miasta Homla.

 

Służyli na Ukrainie:

- pułkownik PIOTR syn JANA ONOSZKO (ur. około 1800) – w rówieńskim powiecie na Wołyniu;

- pułkownik TEODOR ONOSZKO (ur. około 1790) – w Dubnie na Wołyniu; jego syn JAN został przyjęty do korpusu kadetów w Sankt Petersburgu na początku lat 1840.;

- podpułkownik PIOTR syn WAWRZYŃCA ONOSZKO (ur. około 1850) – w Połtawie, ród wpisany został do Szlacheckiej Księgi Rodowodowej połtawskiej guberni;

- STEFAN ONOSZKO – burmistrz miasta Owrucza w latach 1680.;

- JÓZEF syn JANA ONOSZKO – członek Dumy miasta Owrucza wołyńskiej guberni.

                                        ____________________________ 

  

Jan syn Zygmunta ONOSZKO urodził się w 1929 roku w mieście Wołożynie w Polsce, w województwie nowogródzkim, obecnie to terytorium Białorusi. We wrześniu 1939 roku miasto zostało zajęte przez wojska radzieckie. Ojciec, Zygmunt Onoszko (1900, dwór Berezina powitu ihumeńskiego guberni mińskiej), który miał w Wołożynie niewielką masarnię, wraz z wieloma mężczyznami mieszkańcami miasta głównie pochodzenia polskiego, został aresztowany i skazany na 15 lat ciężkich lagrów w północnej Rosji, w obwodzie archangielskim.
W kwietniu 1940 jego żona oraz trzej synowie, najmłodszy z których właśnie skończył dwa tygodnie, zatłoczonymi wagonami towarowymi wraz z innymi członkami rodzin polskich "wrogów narodu" wywiezieni zostali na zesłanie do niezamieszkałych kazachskich stepów. Dwutygodniową córkę ukryli wołożyński krewni i w taki sposób uratowali.
W męczącej drodze matka i niemowlę zachorowały, wkrótce dziecko zmarło. Więc bracia Jan i Stanisław trafili w Kazachstanie do sierocińca, w którym warunki życia były bardzo ciężkie.
Mimo okrutnego nacisku sowieckich represyjnych władz, rodzina Jana Onoszki nie zrzekła się swoich polskich korzeni. To pozwoliło jej na skutek pertraktacji polsko-sowieckich wrócić w 1946 roku do nowo utworzonej po wojnie z Niemcami Republiki Polskiej.

k 

LISTY Z ZESŁANIA, 1931